Bir Dayanışma Sirki: Ö.T.E.K.İ. (Gizli Topluluk)

Franz Kopf, on yaşında, okulun popüler çocuğu ya da öğretmenlerinin gözdesi değil, herhangi bir şeyde ‘en iyi’ olmakla alakası yok; adlı adınca ‘normal’ bir çocuk işte. Yani onlardan biri değil; köşelerde tek başına oynamaz, boyu çok uzun değildir, kendine has bir giyim tarzı yoktur, yürüyüşü herkesinki gibidir. Franz Kopf, on yaşında, bir ‘öteki’ değil. Ambliyopi diye bir terimle tanışmadan önce değildi en azından.

Olağan bir doktor ziyareti sonrası okulda gördüğü olağanüstü ilgi Franz’ı incitmeye başlar çünkü iyi niyetli yardım çabaları sürekli gündemde kalmasından başka işe yaramazken, adının önünde yürümeye başlayan lakaplar birer akran zorbalığına dönüşmüştür. Sağlık durumundaki ani değişikliğin geçici olduğunu bir süre sonra kendisi bile unutmaya başlayan Franz, sıra dışılığını kıskanmaktan geri duramadağı kardeşi Kaçık Janika’nın konumuna ışınlanmıştır sanki bir anda.

‘Normal’lerin dünyasından dışlandıkça çeperdekileri seçmeye başlar gözleri; kendi oyuncaklarını yapanları, saçları bir garipleri, dişleri tellileri, tartıda ağır gelenleri. Derken tuvaletlerdeki gizli buluşmaları. Şifreli mesajları, gizemli mimikleri. Kuytu köşelerde bir başına oturan ve kendileri gibileri sevmeye hazır çocuklarla tanışır;  varlıklarına yönelen alaycı bakışlara, tükenmeyen aşağılayıcı adlandırmalara, hakaretlere son verecek bir gizli birliğin üyesidir artık. Franz Mortgöz kendisi gibi ötekiler arasında Kobra Göz Franz’a dönüşür.  Önceleri ancak bir sirk kurmak için bir araya gelmeleri gerektiğini düşündüğü bu insanlarla “garip tipler haritası”ndan fırlayıp tarih yazmaya başlarlar.

Eski jimnastik salonunda yükselen sesler kimin? Kablolu Lepiska ve Çöp Öğüten de ne? Ö.T.E.K.İ. neyin kısaltması? Ambliyopi nedir? Gizli saklı konuşmalar, “hayır bana bakma, burada duramam”lar; bunca gizem neyin nesi? Kusursuz Avukatın El Kitabı neden bu kadar önemli? Potadan sarkan şey ne? Pardon, kim? Tuhafların intikamı acı olacak mı? Herkesin bir sırrı var mıdır? Konferans salonunu saran kokunun kaynağı ne? Peki ya, Cervantes ve Homeros’un konuyla ilgisi ne?  Ve topluluğun gizemi her gün biraz daha büyüyen gizli üyesi kim? Bu soruların yanıtını merak eden okurları bolca macera, keşif ve gülümseyiş bekliyor.

Ö.T.E.K.İ. (Gizli Topluluk) normal ve anormal kavramlarını mizahi bir dilden milim uzaklaşmadan tartışmaya açan bir kitap. Ötekiliği bir gün onlardan biri olmak ihtimali üzerinden konuşmak yerine ‘hangimiz öteki değiliz ki?’ sorusuyla birlikte düşünmeyi seçiyor. Akran zorbalığı, ‘normal olamama’ travması, toplumun engelli bireye yaklaşımındaki hedef gösteren/sorunlu duyarlılık gibi zorlu meseleleri mizahla, macerayla yoğuruyor; çeperde kalana kendini tanıma fırsatı sunuyor. Gizemi, oyunu bol bir gücünü keşif hikayesi Franz ve arkadaşlarınınki.  Üstelik “kusurlarınla önce sen dalga geçmelisin” gibi ötekileştirilmeyi baştan kabullenen ve acıyı hafifletmeye çalışan boş hayat dersleriyle yapmıyorlar bunu. Dalga geçilen özelliklerini sahiplenmek ve bu yolla varlıklarını haykıran bir direniş biçimi geliştirmeyi başarıyorlar. Ö.T.E.K.İ.,  tıpkı Miguel gibi, dünyanın kendisinden ve görmek istediklerinden ibaret olduğunu sanan genç okura, bakmakla görmek hayata devam etmekle yaşamak arasındaki farkı fısıldıyor.

Ö.T.E.K.İ. (Gizli Topluluk) Pedro Manas tarafından yazılıp Javier Vazquez tarafından resimlenmiş. Saliha Nilüfer’in çevirdiği kitap İletişim Yayınları tarafından yayımlanıyor.