Yaşasın İnadına Cesur Kızlar : Ina Mağarada

Hemen her masalda yer alır küçük bir oğlan olarak çıktığı yolculuktan cesur ve gerçek bir erkek olarak dönen kahraman. Masallar toplumsal cinsiyet yargılarını en net görebileceğimiz metinlerdendir. Yüzyıllardır kulaktan kulağa, dilden dile ‘normal olan’ı aktarırlar kurtarılmayı bekleyen çaresiz, kandırılmaya hazır kadınlar; dağlar bayırlar aşan güçlü, cesur, hâkim erkekler. Peki ya kendi alanını kuran, varlığına sahip çıkan, erkeklere boyun eğmeyen, çıktığı yolculuktan daha da cesur, başı daha dik dönen kız çocukları yok mu? Olmaz olur mu!

Hayatta kalmak için birbirlerine sahip çıkan ve en küçük üyelerinin dahi bir görevi olan Kırık Kemik Kabilesi’nden Anne Da ile Baba Du’nun kızları İna güleç, açıkgöz, cesur bir kızdı ve hayranlarının ilgisinden bunalacak kadar iyi resim yapıyordu. Hayvanlara yem olmadan, soğuğa, açlığa yenik düşmeden hayatta kalmak gereken zorlu bir dünyaydı onlarınki. Mağarada kabile hayatı hiç de bugünküne benzemiyordu yani. Aslında bir açıdan çok da benzerdi: Erkekler mutlak otoriteydi. Kadınlar onları hayatlarından uzak tutma hakkına sahip değildi. Anneler kızlarına o güne dek doğru bileneni, hayır dememeyi yani, kendilerine öğretilen şekilde öğretmişti. Erkeklerin iktidar alanın daralması ve şiddetin görünürlüğü konusunda hayli yol kat edilmiş olsa da; özde resmime, alanıma, hayatıma dokunma demek için cesur kadınlar olmak gerekiyor, hâlâ. Ina da cesur bir kızdı. Özellikle, minik- mutlak otorite Gob’a karşı. Gob ise kendisinin kırıp döktüklerine ağlamayıp, yeniden ve yeniden resim yapmaya koyulan Ina’ya karşı fazlasıyla tahammülsüzdü. Gob, bugün erkeklik kavramını açıklarken kullanabileceğimiz özellikleri bünyesine kazımış bir oğlandı. Bir erkek olarak kendisinden beklenenleri eksiksiz olarak yerine getiriyordu ve daha iyi bir erkek olmak için kötü alışkanlıklar biriktiriyordu. Kendisini görmezden gelmesine, sessizce meydan okuyarak yeteneğini elinden almasına izin vermeyen bu kızı hayatından çıkarmaya karar verdi, hiç olmamışçasına aniden yok olacağı bir yolculuğa çıkmasını istedi. Fakat, Ina’nın bu yolculukta onu resme yüreklendiren kabilenin eski üyesi İhtiyar Bo’yu ve yepyeni resim tekniklerini bulacağını nereden bilebilirdi?

Yaşlı Bo neden Ina’nın düştüğü mağaradaydı? Nasıl yaşıyordu? Gob pişman olup neler yaptı? Pişmanlığı kabilede nasıl bir akıma öncülük etti? Bo ve Ina kurtuldular mı? Bu kadar yetenekli ve cesur bir kızın meydan okumasına erkek egemen kabile ne tepki verecek? Ina resme devam edebilecek mi? Heyecanlı bir keşfetme ve cesaret macerası, Ina’nın mağarasında genç okuru bekliyor.

Ina Mağarada, insanlık tarihinden kat ettiğimiz onca yolu ve pek de ileri gidemediğimiz yargılarımızı keyifle izleyebileceğimiz bir kitap. Günlük hayatımızdaki değişim üzerine konuşma imkânı veren, köklerimizi/geçmişimizi düşünmemize olanak sağlayan sorgulayıcı bir üsluba sahip. Yazar Beatrice Masini toplumsal cinsiyet konusunun dünde ve bugündeki pratiklerini nükteli bir dille, kıyaslarla anlatmış. Cesaretin, kendisine ait olduğunu düşündüklerini koruma ve geliştirmenin her zaman kazandıracağını fısıldayan bir öykü Ina’ninki. Kendi alanını kurabilen, yetinebilen, kendini inşa edebilen bir kız çocuğu Ina; iç dünyasını dışarıda akıp gidenlere tercih edebilecek kadar başka biri. Erkeklerin aşağılamalarına, hiçleştirmelerine kendi gücüne sarılarak direnen, var ederek mutlu olan bir karakter. Saraylarda salınmayan, kendisine biçilen kalıba sığmayan, kızlara özgü kısıtlamalara boyun eğmeyen, benliğine sahip çıkan, cesur kızlar için; kızlar da kahraman olarak dönebilir yolculuklardan demek için yol gösteren bir kitap Ina Mağarada. Mağara/kabile hayatının giysi, yeme-içme kültürünü, kendisini ifade biçimlerini yansıtan hareketli çizimler, bir tiyatro oyununun dekoru gibi bütünleyici. Ina’nın resimlerini konu alan çizimlerde mağarada yaşayan insanın dünyasını, çevresini yorumlayışına dair pek çok detay var.

Ina Mağarada- Güzel, Açıkgöz, Cesur Kızlar, Beatrice Masini tarafından yazılıp, Desideria Guicciardini tarafından resimlenmiş. Nükhet Amanoel’in çevirdiği kitap, Can Çocuk Yayınları tarafından yayımlanıyor.